จิตวิทยากับการเพิ่มผลผลิต ตอนที่ 7 "สร้างแรงจูงใจ เรื่องง่ายนิดเดียว"

  TPM เพื่อการพัฒนาองค์กรสู่ความยั่งยืน บทความโดย : อ.บรรณวิท  มณีเนตร วันที่ 18 เมษายน 2554              องค์กรมากมายที่นำ TPM หรือ Total Productive Maintenance เข้ามาใช้ในองค์กร ทุ่มเทเวลา ทรัพยากร เงินทอง มากมายลงไปในการทำกิจกรรม ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นในองค์กรได้ในเชิงของสภาพของเครื่องจักรที่สะอาด สะอ้าน มีบอร์ดกิจกรรมติดตามสถานที่ต่างๆ บางองค์กรถึงขนาดที่ว่าไปได้รางวัลจากต่างประเทศมาแล้ว แต่ปรากฏว่า            “ลงทุนไปกับ TPM มากมาย ผลประกอบการขององค์กรกลับไม่ดีขึ้น”           “ยิ่งทำ TPM เท่าไร แต่ไม่เคยเห็นกำไรที่มากขึ้น ยอดขายที่สูงขึ้นเลย ต้นทุนที่ลดลง”           “ใส่แรง ใส่เวลา ใส่พนักงานเข้าไปในกิจกรรมเท่าไร กลับไม่สามารถตอบฝ่ายบัญชีถึงความคุ้มค่าของกิจกรรมที่ทำได้เลย”           สิ่งเหล่านี้เป็นคำถามที่ผู้บริหารองค์กรมากมายอยากได้คำตอบจากการทำ TPM           TPM มีปรัชญาว่าต้องการที่จะลดความสูญเปล่า ความสูญเสียต่างๆ ในองค์กรลง แต่ถ้ายิ่งทำ TPM แล้วต้นทุนในการทำงานไม่ดีขึ้น ผลกำไรไม่ได้มากขึ้น นั่นแสดงว่าการทำ TPM ที่ผ่านมานั้นหลงทาง กลายเป็น TPM กลับสร้างความสูญเปล่าให้เกิดขึ้นในองค์กร TPM กลายเป็นภาระมากกว่าเครื่องมือที่ช่วยให้การทำงานมีประสิทธิภาพมากขึ้น           หากองค์กรของท่านมีปัญหาเหล่านี้แล้ว ก็คงจะไปโทษที่ TPM ว่าเป็นกิจกรรมที่ดูในทางทฤษฎีแล้วสวยหรู แต่ไม่สามารถนำมาใช้ให้เกิดผลอย่างจริงจังได้ก็คงไม่ได้ แต่ต้องกลับมามองที่วิธีการนำกิจกรรมมาให้ในองค์กรมากกว่าว่า นำ TPM เข้ามาใช้ได้อย่างเหมาะสมหรือไม่           เปรียบเหมือนกับชาวสวนที่อยากได้มะนาว แต่ไปปลูกมะกรูด ต่อให้ทำนุบำรุงต้องมะกรูดเท่าไร ก็ไม่มีทางที่จะออกผลเป็นมะนาวไปได้           คนที่จะเลือกปลูกอะไรและอยากได้อะไรก็คือตัวผู้บริหารองค์กรนั่นล่ะที่เป็นคนกำหนด ถ้าผู้บริหารองค์กรต้องการลดต้นทุนด้านวัตถุดิบ แต่ไปเน้นปรับปรุงที่ความเร็วในการผลิต ต่อให้ทำได้ผล ก็จะไม่ส่งผลต่อผลประกอบการขององค์กร            นั่นหมายความว่าถ้าผู้บริหารที่ไม่สามารถเชื่อมโยงเป้าหมายขององค์กรไปสู่การปฏิบัติ ตั้งแต่การเชื่อมโยงกลยุทธ์ขององค์กรสู่แผนการดำเนินการ การกำหนดเป้าหมายที่ชัดเจนของแผนการดำเนินการ การกำหนดหรือเลือกเครื่องมือที่เหมาะสมในการทำงานให้บรรลุเป้าหมายของแผนกลยุทธ์นั้นๆ การติดตามแผน การจัดงบประมาณที่เหมาะสมในการดำเนินการแต่ละแผนกลยุทธ์ เมื่อเชื่อมเป้าหมายขององค์กรสู่เป้าหมายของ TPM ไม่ได้ ก็ไม่แปลกที่จะไม่เห็นผลประกอบการที่ดีขึ้น ทั้งที่ทำกิจกรรมไปมากมาย           ดังนั้นการเชื่อมโยงเป้าหมายขององค์กรเข้าสู้เป้าหมายและแผนงานของ TPM จึงเป็นเรื่องสำคัญที่จะตอบโจทย์ว่าทำ TPM แล้วได้อะไรกลับมาในเชิงธุรกิจบ้าง           นอกจากนี้การส่งเสริมให้พนักงานทำ TPM จนกระทั่งพนักงานนำเครื่องมือใน TPM เข้าไปสู่การทำงานปกติของพนักงาน ก็เป็นสิ่งที่สำคัญอย่างยิ่ง การทำ... Read more →

    การสอบสวนเพื่อลงโทษทางวินัยและเลิกจ้าง  บทความโดย : อาจารย์ศักดิ์ชัย  สุขพลาดิสัย วันที่ 1 มีนาคม 2555                การอยู่ร่วมกันในสังคมย่อมมีกฎเกณฑ์และกติกาเพื่อรักษาความสงบเรียบร้อยของสังคม  ใครเป็นผู้ใช้บังคับกฎเกณฑ์  ใครเป็นผู้ตัดสินและใช้บังคับแก่ใครเพื่ออะไร  ใครมีหน้าที่สอบสวน  ใครทำอะไรและห้ามทำอะไรตามที่สังคมได้กำหนดกฎเกณฑ์ไว้   ทำนองเดียวกันโรงงานหรือสถานประกอบการย่อมมีผู้ร่วมงานหรือพนักงานอยู่ร่วมกันจำนวนมากหรือน้อยก็แล้วแต่ประเภทของธุรกิจ  ย่อมมีกฎหมายแรงงานที่ใช้บังคับแก่นายจ้างและลูกจ้างให้ถือปฏิบัติและอะไรคือข้อห้ามที่นายจ้างและลูกจ้างทำไม่ได้  นอกจากกฎหมายแรงงานที่ให้ทั้งนายจ้างและลูกจ้างถือปฏิบัติแล้ว  ยังมีข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงาน   ระเบียบ  คำสั่ง  ซึ่งทั้งนายจ้างหรือฝ่ายบริหารและลูกจ้างต้องถือปฏิบัติไม่น้อยกว่ากฎหมายแรงงานดังกล่าว  ดังนั้นเมื่อมีการฝ่าฝืนกฎหมายแรงงาน  ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงาน  ระเบียบ  คำสั่งของนายจ้างหรือของฝ่ายบริหารลูกจ้างจะต้องได้รับโทษอย่างไร  เมื่อมีการกล่าวหาหรือมีการกระทำความผิดเกิดขึ้นดังกล่าว   นายจ้างต้องทำอย่างไรและลูกจ้างควรถูกลงโทษอย่างไรจึงจะเหมาะสม   การจะลงโทษตามข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานนั้นจำเป็นต้องสอบสวนหรือไม่เพราะอะไร  ล้วนแต่มีความจำเป็นที่นายจ้างหรือฝ่ายบริหารที่ได้รับมอบหมายจากนายจ้าง  หรือผู้บังคับบัญชาที่ได้รับมอบหมายจากฝ่ายบริหารหรือนายจ้างต้องทำอย่างไรเมื่อมีปัญหาดังกล่าวเกิดขึ้น  ซึ่งล้วนแต่ต้องเรียนรู้ขบวนการสอบสวนและลงโทษเพื่อจะได้ปฏิบัติหรือใช้ให้ถูกต้อง                 การเลิกจ้างซึ่งเป็นขบวนการที่ทำให้ความเป็นนายจ้างและลูกจ้างสิ้นสุดลงควรทำอย่างไรจึงจะเหมาะสม   และให้มีผลกระทบต่อนายจ้างหรือฝ่ายบริหารให้น้อยที่สุดหรือไม่มีเลย   ทำไมต้องเลิกจ้าง  ลงโทษอย่างอื่นได้หรือไม่  เมื่อจะเลิกจ้างต้องทำอย่างไรและเตรียมการอย่างไร  จะมีผลกระทบอะไรหรือไม่               สิ่งที่นายจ้างหรือฝ่ายบริหารต้องเรียนรู้ว่าเมื่อมีการสอบสวน  การลงโทษหรือเลิกจ้างเกิดขึ้นอาจมีการตรวจสอบจากหน่วยงานของรัฐและสหภาพแรงงาน  ต้องทำอย่างไรในขบวนการตรวจสอบ                อีกประการหนึ่งจะเห็นว่าสิ่งที่กล่าวมาข้างต้นมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่นายจ้าง  หรือฝ่ายบริหารและผู้บังคับบัญชาและผู้เกี่ยวข้องต้องทำความเข้าใจในเรื่องนี้อย่างถ่องแท้  เพื่อให้เกิดการผิดพลาดน้อยที่สุดหรือไม่มีเลย  ซึ่งจะนำความสงบและความยุติธรรมในการบริหารงานด้านบุคคล   สิ่งที่ต้องตระหนักว่าการฝ่าฝืนข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงาน   ระเบียบ  และคำสั่งนั้นบางครั้งมีการกระทำเพียงคนเดียวหรืออาจเป็นหมู่ต้องทำอย่างไร  ซึ่งสิ่งเหล่านี้เป็นกลยุทธ์การสอบสวน  การลงโทษและการเลิกจ้างทั้งสิ้น  บางโรงงานหรือสถานประกอบการที่มีองค์กรลูกจ้างหรือสหภาพแรงงานต้องเพิ่มความระมัดระวังการสอบสวนและการลงโทษให้เป็นไปตามข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานและกฎหมายแรงงานที่กำหนดไว้ Read more →

หมดยุคการบริหารยุคเก่าหรือยัง??? บทความโดย : อ.บรรณวิท  มณีเนตร วันที่ 17 ธันวาคม 2552   หลายธุรกิจตอนนี้ก็ถึงช่วงที่ฟื้นจากวิกฤตแล้ว และกำลังมุ่งไปสู่การผลิตอย่างเต็มสูบ ถือว่าช่วงนี้เป็นช่วงที่จะทำกำไรหลังจากที่อยู่ในช่วงลำบากกันมาพอสมควร ในความเห็นของผม แล้วอย่าเพิ่งไว้ใจอะไรนักกับสถานการณ์เช่นนี้ การที่เศรษฐกิจฟื้นขึ้นมาก็เกิดจากการเน้น การใช้จ่ายของรัฐบาลของประเทศต่างๆ หาใช่เกิดจากการลงทุนของภาคเอกชนไม่ การที่ เป็นเช่นนี้ก็แสดงว่าการฟื้นตัวยังไม่ยั่งยืนแน่นอน  ความผันแปรของราคาน้ำมัน ราคาทองคำ ราคาหุ้น ซึ่งขึ้นลงชนิดที่ว่าน่ากลัวมาก ขึ้นแรง ลงก็แรงเช่นกัน ซึ่งแสดงถึงการเก็งกำไรกัน อย่างเต็มที่ นี่แสดงว่าไม่ใช่ไม่มีเงิน มีเงินแต่ไม่รู้ว่าจะทำอะไรให้เกิดกำไรดี   ความน่ากลัวที่เกิดจากการเปิดการค้าเสรีที่จะเกิดขึ้นในช่วงไม่กี่ปีข้างหน้าท่านได้ปรับตัว ไว้รองรับหรือยัง บางองค์กรบอกว่าของฉันไม่เกี่ยว ไม่ได้อยู่ในรายการเปิด FTA ซึ่งก็ใช่ แต่คูู่ค้า ของท่านล่ะอยู่ไหม เขาสู้ได้ไหม ถ้าไม่ได้ท่านจะทำอย่างไร ระบบ Logistic ท่านได้เตรียมการ หรือยัง แรงงานฝีมือที่พร้อมจะเข้ามาทำงานในบ้านเรา เราพร้อมหรือไม่   ความผันผวนที่เกิดขึ้นอย่างน่ากลัวนี้ ถ้าเรามัวแต่มองว่าช่วงนี้เป็นช่วงที่ทำเงินต้องเน้น การผลิตก็คงไม่ใช่เรื่องผิดอะไร แต่ก็ต้องเผื่อทางถอยไว้บ้างเพราะ Order ก็อาจจะหายไปได้ ในเวลาเพียงชั่วพริบตา   การทำให้องค์กรแข็งแรงเพื่อรับกับความผันผวนเช่นนี้จึงเป็นสิ่งสำคัญ ความสามารถ ในการปรับตัวขององค์กรที่เกิดขึ้นคงต้องเริ่มจากตัวองค์กรเองที่ต้องยอมรับความจริงว่า   “เราต้องแข่งขันและต้องรู้จักที่จะเปลี่ยนไปสู่การแข่งขันที่น่ากลัวที่จะเกิดขึ้นอย่างเข้มข้น ในอนาคตอันใกล้นี้”   เมื่อยอมรับได้ก็ต้องพร้อมที่จะเปลี่ยนตัวเองให้พร้อมกับสิ่งที่จะเกิดขึ้น พนักงานที่มี ความสามารถเฉพาะเรื่องจะเริ่มเป็นสิ่งที่ไม่มีประโยชน์อีกต่อไป ทุกองค์กรต้องการพนักงานที่เป็น Multi Skill มากขึ้น พนักงานต้องมีทัศนคติที่พร้อมที่จะเปลี่ยนไปจากการทำงาน Routine ไปสู่ การทำงานที่เน้นการเปลี่ยนแปลงมากขึ้น พนักงานต้องเริ่มถามกับตัวเองมากขึ้นว่า   “วันนี้ฉันได้ทำการปรับปรุงอะไรไปบ้าง”   หัวหน้างานต้องเปลี่ยน   จากผู้บังคับบัญชาไปสู่การเป็นผู้สนับสนุนให้เกิดการเปลี่ยนแปลง   จากผู้สั่งการเป็นโค้ช   จากการควบคุมเป็นผู้จุดประกาบให้ความคิด   การเปลี่ยนแปลงเป็นสิ่งน่ากลัวของทุกคนเพราะไม่มีใครอยากออกจาก Comfort Zone ของตนเองโดยเฉพาะหัวหน้างาน ยิ่งเป็นหัวหน้าสูงขึ้นความกลัวยิ่งมากขึ้น และยิ่งพาองค์กรสู่ ทางตันมากขึ้น   การเปิดกว้าง เปิดเผยและจริงใจ ของผู้บริหารและระบบการบริหารในการเปลี่ยนองค์กร สู่ยุคของความไม่แน่นอนจึงเป็นสิ่งที่ต้องเกิดขึ้น อย่าปล่อยให้ Order ที่เข้ามาในช่วงนี้ทำให้ท่าน ต้องเสียเวลากับการควบคุมการผลิต   “ผู้บริหารมีหน้าที่ทำวันนี้สำหรับพรุ่งนี้ที่ดีกว่า ไม่ใช่ทำวันนี้ให้ดีที่สุด”   “วันนี้ท่านเปลี่ยนองค์กรให้พร้อมกับการเปลี่ยนแปลงหรือยัง”   ถ้าไม่ใช่หน้าที่ของผู้บริหารแล้วจะหน้าที่ใคร?? Read more →

บทความโดย : อ.บรรณวิท  มณีเนตร วันที่ 6 พฤศจิกายน 2552   โครงการติวเข้ม TPM Facilitator  ตอนที่ 2 นักทฤษฏีที่การเน้นปฏิบัติ   ในปี 1995 โอแลดเดอร์และโทรเจอเซน (Olander & Thogersen) ได้นำเสนอรูปของการแสดงพฤติกรรมของมนุษย์ว่า เกิดขึ้นจากการประกอบ 3 ปัจจัย คือ ความสามารถในการแสดงพฤติกรรม แรงจูงใจในการพฤติกรรม และโอกาสในการแสดงพฤติกรรมนั้น โดยนำเสนอสมการว่า   พฤติกรรม = ความสามารถในการแสดงพฤติกรรม x แรงจูงใจในการพฤติกรรม x โอกาสในการแสดงพฤติกรรม                  หรือ           Behavior = Ability x Motivation x Opportunity           จากแนวคิดนี้ พฤติกรรมจะเกิดขึ้นได้ก็จาก 1.     ผู้ที่จะทำพฤติกรรมต้องมีความสามารถในการที่จะทำพฤติกรรมนั้น เช่น เราต้องสามารถขับรถเราจึงจะแสดงพฤติกรรมการขับรถออกมา 2.     ผู้ที่จะทำพฤติกรรมต้องมีแรงจูงใจในการทำพฤติกรรมนั้นๆ เช่น เราต้องมีแรงจูงใจมีความอยากที่จะขับรถ เราจึงจะแสดงพฤติกรรมการขับรถออกมา และ 3.     ผู้ที่จะทำพฤติกรรมต้องมีโอกาสที่จะแสงดพฤติกรรมนั้นๆ เช่น เราต้องโอกาสในการขับรถเราถึงจะแสดงพฤติกรรมการขับรถออกมา 4.     จากแนวคิดนี้จะเห็นว่าใน สมการของ โอแลนเดอร์และโทรเจอเซนเป็นการคูณกัน นั่นหมายความว่า จะขาดซึ่งปัจจัยใดปัจจัยหนึ่งไปไม่ได้ หากมีความสามารถ มีแรงจูงใจแต่ถ้าไม่มีโอกาส พฤติกรรมการขับรถของเราก็ไม่อาจจะเกิดขึ้นได้                  แนวคิดนี้เป็นแนวคิดหนึ่งในหลายแนวคิดที่เหล่า TPM Facilitator ต้องจำไว้ให้ขึ้นใจ เพราะในที่เราจะเอื้อให้        เกิดการทำกิจกรรม TPM นั้น เราต้องคิดเสมอว่า บุคคลคนนั้นมีความสามารถที่จะทำกิจกรรมนั้นหรือไม่ เช่นจะให้            พนักงานฝ่ายผลิตทำกิจกรรม Autonomous Maintenance นั้น                          1. พนักงานมีความสามารถที่จะทำ มีความเข้าใจในการทำ AM หรือไม่ หากไม่มีก็ต้องมีการอบรมสร้าง ความรู้ให้กับพนักงานคนนั้นๆ อย่าคิดเอาเองว่าเขาคงรู้แล้ว                         2. เราต้องสร้างแรงจูงใจให้พนักงานนั้นเขาอยากที่จะทำ AM ด้วยการอำนวยความสะดวกในการทำจัด เตรียมอุปกรณ์ให้พร้อมจัดหาเครื่องเขียนห้องทำงานที่จะทำกิจกรรมให้เกิดขึ้น และ                    ... Read more →

Autonomous Maintenance ช่วยลด Breakdown ได้อย่างไร? บทความโดย อาจารย์บรรณวิท  มณีเนตร วันที่ 13 พฤษภาคม 2554   มีคนถามผมว่า   “AM หรือ Autonomous Maintenance ช่วยลด Breakdown ได้อย่างไร”          ก่อนที่จะตอบคำถามนี้ คงต้องเข้าใจในทางทฤษฎีก่อนว่า เครื่องจักรนั้นประกอบไปด้วย ชิ้นส่วนต่างๆ มากมายหลายชิ้น ซึ่งแต่ละชิ้นก็มีอายุการใช้งานของมันเอง หรือที่ทางพุทธเรียกว่า  อนิจจัง คือมันไม่เที่ยง มันไม่คงอยู่ไปตลอดกาล มันเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป นั่นเอง           การที่เครื่องจักรเสียก็เพราะว่ามันไม่อนิจจัง คือมันเสื่อมสภาพ ซึ่งเป็นธรรมชาติของสิ่งต่างๆ  บนโลกนี้ ที่นี้เราบอกว่าไม่อยากให้มีการเสื่อมสภาพ ก็เท่ากับว่าเรากำลังฝืนธรรมชาติ ซึ่งในทางวิศวกรรม เราถือว่า เมื่อไรก็ตามที่เราฝืนธรรมชาติเราต้องใส่แรง ใส่ความพยายาม ลงไป นั่นคือเราต้องเข้าไป บำรุงรักษามัน เพื่อไม่ให้มันเสื่อม           แต่การบำรุงรักษาแบ่งได้เป็น 2 อย่าง ตามคนที่ทำหน้าที่คือ บำรุงรักษาโดยคนใช้หรือ  Autonomous Maintenance กับ บำรุงรักษาโดยผู้เชี่ยวชาญหรือ Planned Maintenance           ตัวอย่างที่เห็นกันชัดๆ ก็คือ ร่างกายของเราเราอาบน้ำ เราแปรงฟัน ทุกวัน ในขณะเดียวกัน  ทุก 6 เดือน เราก็ต้องไปให้หมอตรวจฟัน ขูดหินปูน นั่นคือเราให้หมอทำ Planned Maintenance ในขณะที่ เราไปหาหมอเพื่อตรวจฟัน หมอก็จะถามว่ามีปัญหาอะไรอย่างอื่นไหม จะได้ตรวจเสียทีเดียว เราก็ต้อง บอกหมอว่าเสียวฟันซี่ไหม บนหรือล่าง เสียวอย่างไร ปวดด้วยไหม?           ลองนึกภาพถ้าเราไม่แปรงฟันสัก 6 เดือน ฟันเราจะเป็นอย่างไร คงไม่สวยเท่าไร ฟันคงจะผุ อย่างรวดเร็ว นั่นหมายความว่า การที่เราไม่ทำความสะอาดนั้นย่อมจะก่อให้เกิดการเสื่อมสภาพ ที่เร็วกว่าที่ควรจะเป็นหรือที่เรียกว่า การเร่งการเสื่อมสภาพ หน้าที่ของเราก็คือการแปรงฟันเพื่อไม่ให้ฟันผุ  ตรวจสอบฟันของเราเอง ว่ามีสิ่งผิดปกติหรือไม่ และรายงานหรือแจ้งการเสื่อมสภาพที่พบให้กับหมอ  เพื่อทำการแก้ไขได้อย่างถูกต้อง และการทำเช่นนี้เราทำด้วยตัวเองไม่มีใครบังคับ นั่นคือเรากำลังทำ  Autonomous Maintenance อยู่          หรืออาจกล่าวได้ว่าการทำ Autonomous Maintenance มีหน้าที่                1. รักษาสภาพพื้นฐานของฟันที่ดี          ... Read more →