ตีค่าเงินของคุณตามมูลค่าทางเศรษฐศาสตร์

  จิตสำนึกความปลอดภัย บทความโดย อาจารย์ปราโมทย์ โอภาสมงคลชัย วันที่ 7 เมษายน 2554   เรื่องของเรื่องมันเป็นแบบนี้… ผู้ปฏิบัติงาน            “อุบัติเหตุมันไม่เกิดขึ้นกับฉันตอนนี้หรอก, ฉันก็ทำแบบนี้มาตั้งนานแล้ว ก็ไม่เห็นจะเคยได้รับบาดเจ็บอะไรเลย, คุณรู้มั้ยว่าที่คุณสั่งให้ผมทำโน้น ทำนี่ เกี่ยวกับความปลอดภัยมันทำให้ผลผลิตของผมล่าช้า, ทำไมไม่เห็นมีใครบอกผมเลย, คุณไม่ได้ทำงานเหมือนผมคุณจะไปรู้อะไร” หัวหน้างาน            “นี่คุณจะต้องให้ผมบอกตั้งกี่ครั้งถึงจะยอมสวมใส่หน้ากากซะที, อย่าให้ผมเห็นคุณทำแบบนี้อีกทีนะ, อ่านหนังสือไม่ออกหรือไง ว่าต้องสวมหมวกนิรภัยในที่นี้, ไปเอาคู่มือความปลอดภัยมาต้มกินซะจะได้ไม่ต้องให้ผมคอยมาบอก, คุณเป็นอะไรมันก็ไม่เกี่ยวกับผม อย่างมากผมก็ช่วยงานให้คุณแค่ 500 บาท, คุณต้องทำตามแบบนี้นะอย่าให้ผมต้องเดินมาเห็นอีกนะ, คุณอยากทำอะไรก็เรื่องของคุณแต่อย่าให้เรื่องเดือดร้อนถึงผมก็แล้วกัน”           คำพุดเหล่านี้ผมเชื่อว่าหลายคนคงเคยได้ยิน หรือเคยใช้บ้างในที่ทำงาน พวกเราคิดว่าคำพูดอย่างนี้กำลังบอกอะไรเราเกี่ยวกับการบริหารความปลอดภัยในองค์กรของเรา… แน่นอนครับ คำพูดเหล่านี้มันมีความหมายไปทางด้านลบ (Negative responses) และ บ่งบอกได้ถึงทัศนคติ และจิตสำนึกด้านความปลอดภัยของคนในองค์กรว่า โดยมีการแสดงผลออกมาทางพฤติกรรมความปลอดภัย           ทำให้ผมนึกถึงคำสอนของ อ.วรภัทร์ ภู่เจริญ เคยบอกว่า “ต้องให้ความรัก ก่อนให้ความรู้” ผมก็เลยเอามาเปรียบเทียบจากประสบการณ์ในการทำงานจริง คำตอบก็เป็นอย่างที่อาจารย์บอก “องค์กรใดก็ตามถ้าผู้บริหารได้แสดงความห่วงใย ใส่ใจ ความปลอดภัย ออกมจากใจจริง พนักงานจะสามารถสัมผัสได้ และจะร่วมแรงร่วมใจกันทำพฤติกรรมด้านความปลอดภัย ด้วยจิตสำนึกที่ดี”           การสร้างจิตสำนึกด้านความปลอดภัยนั้นในหลายๆ องค์กร ก็มีความพยายามหาวิธีการต่างๆนำมาใช้ เช่น การสร้างมาตรฐานต่างๆ, อบรมความปลอดภัย, ตรวจสอบความปลอดภัย, สนทนาความปลอดภัย (safety talk), จัดบอร์ด, การสังเกตพฤติกรรมความปลอดภัย และอื่นๆ ก็เป็นเรื่องที่ดี แต่ หลายครั้งที่เราลืมนึกไปว่า เราออกคำสั่งมากไปหรือเปล่า, พนักงานเบื่อหรือไม่ที่ต้องปฏิบัติตาม, เราจัดหนักไปหรือเปล่า, พนักงานทราบหรือไม่ว่าทำไมเขาต้องปฏิบัติ, พนักงานอยากที่จะเสนอแนะอะไรบ้างหรือไม่, อะไรเป็นสาเหตุพื้นฐานของพฤติกรรมเสี่ยง และในตอนเราไม่ได้ตรวจสอบพนักงานยังคงมีพฤติกรรมปลอดภัยเหมือนที่เราเห็นหรือไม่           “การสร้างจิตสำนึกความปลอดภัย” จากวิธีดังกล่าวเป็นเรื่องที่ดี แต่ยังไม่เพียงพอ โดยเฉพาะผู้บริหาร และหัวหน้างาน ควรที่จะเพิ่มเติมโดยการ “แสดงความรัก ความห่วงใย เข้าใจ ออกมาจากใจด้วยการกระทำที่ชัดเจน, ฟังให้มาก, พูดให้เขาคิดแต่ไม่สั่งให้เขาทำ, เสนอแนะให้เขายอมรับ และรับฟังที่เขาเสนอ, ชมเชยเมื่อมีโอกาส ไม่ต่อว่าถ้าต่อหน้าคนอื่น, เครียดไปไม่บรรเจิด สนุกเถิดจะเกิดผล”            การสร้างจิดสำนึกด้านความปลอดภัยต้องใช้เวลา การทำอย่างสม่ำเสมอ ถูกต้อง และได้รับการสนับสนุนจากฝ่ายบริหาร จะช่วยให้งานด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัยประสบความสำเร็จได้ อย่ารีบร้อน หรือผลักดันมากเกินไป พนักงานจำเป็นต้องใช้เวลาการปรับเปลี่ยน และซึมซับการสร้างจิตสำนึกความปลอดภัย เพื่อให้กลายเป็นนิสัย และพฤติกรรมความปลอดภัยติดตัวตลอดไป Read more →

เมื่อน้ำท่วม ทำให้ Lean ล้มเหลว   บทความโดย : อ.บรรณวิท  มณีเนตร วันที่ 10 มกราคม 2555               ในช่วงหลายปีที่ผ่านมาแนวคิดการผลิตแบบ Lean เป็นที่ได้รับความนิยมอย่างมาก หลายองค์กรพยายามนำระบบ Lean เข้ามาใช้โดยความพยายามที่จะลดต้นทุนการผลิต ด้วยการลดสต็กสินค้าต่างๆ ลงเพื่อที่จะได้ไม่ต้องใช้พื้นที่ในการเก็บสินค้าหรือวัตถุดิบ ลดการบริหารจัดการคลังสินค้า ลดเงินทุนหมุนเวียนที่ต้องจมไปกับการเก็บสต็อกสินค้าจำนวนมาก ก็ต้องถือว่าเป็นเรื่องดี            แต่โดยส่วนตัวแล้วผมเองก็เห็นความไม่ชอบมาพากลในระบบนี้อยู่มากมาย จนเมื่อเกิดมหาอุทกภัยในครั้งนี้ จึงได้พิสูจน์ว่าสิ่งที่ผมคิดนั้นมีโอกาสเป็นไปได้ นั่นคือเมื่อเราทำให้การผลิตของเรา Lean มากๆ เปรียบเสมือนคนที่ผอม ที่ต้องการความคล่องแคล้ว แต่ทุกๆ วันถึงแม้นจะผอมก็ต้องใช้พลังงาน ดังนั้นจึงต้องกินเข้าไปชดเชยพลังงานที่ใช้ไป แต่จะไม่กินครั้งละมากๆ เดี๋ยวอ้วนจะใช้วิธีการกินที่ละน้อยแต่กินบ่อย เหตุการณ์จะไม่มีปัญหาอะไรตราบใดที่มีของให้กินอยู่เสมอ แต่เมื่อเกิดภาวะขาดแคลนไม่มีจะให้กินจะเกิดอะไรขึ้น เหมือนกับคนผอมไขมันที่สะสมไว้ใช้ในยามฉุกเฉินจึงมีน้อย เมื่อไม่มีของกินเข้ามาจึงต้องหยุดการทำงาน ปัญหาจะมีอะไรบ้าง           1. หลายองค์กรพยายามให้ผู้ส่งมอบหรือ Supplier ลดต้นทุนลงแต่ให้ส่งสินค้าบ่อยครั้งขึ้น ผู้ส่งมอบจึงต้องการ Volume มายขึ้นเพื่อให้เกิดความคุ้มค่าในการบริหารจัดการ จึงได้มีการใช้ระบบ Single Supply เกิดขึ้น เพื่อเพิ่มจำนวนการผลิตให้มากขึ้น โดยทำการขู่ว่าหากไม่สามารถส่งของได้จะถูกตัด Order ไป ซึ่งก็เป็นวิธีการที่ใช้ได้ผล แต่เมื่อเกิดเหตุมหาอุทุกภัยครั้งนี้ ไม่ว่าจะข่มอย่างไรก็ทำการผลิตไม่ได้ เพราะโรงงาน เครื่องจักร พนักงาน จมอยู่ใต้น้ำหมด การส่งมอบจึงเกิดปัญหาทันที           2. การขาดการหาสินค้าทดแทนหรือสินค้าแบบที่ใกล้เคียงกันไม่เคยได้ถูกตระเตรียมไว้ หาก Supplier เจ้านี้ไม่สามารถส่งของได้ ใครจะเป็นรายที่สอง สาม หรือสี่ เช่นโรงงานฉีดพลาสติก A ผลิตสินค้า ก เกิดน้ำท่วม แม่พิมพ์ที่ผลิตสินค้า ก นี้จะไปผลิตที่ไหน ไปอย่างไร หรือหากวัตถุดิบ A ไม่มีจะใช้อะไรแทน           3. การลดสต็อกจนผอมมากๆ ทั้งที่มี Safety Stock และ Buffer Stock อยู่แล้วแต่เมื่อเหตุการณ์น้ำท่วมกินเวลายาวนานมาก  ทั้ง Safety และ Buffer จึงไม่เพียงพอ การผลิตจึงเดินหน้าไม่ได้           4. การใช้ระบบการส่งของที่รับของเป็นชุดๆ จาก Supplier หนึ่งและไปรับต่ออีก Supplier หนึ่ง เพื่อให้สามารถส่งมอบได้เป็นชุดๆ ลดการส่งมอบส่วนเกิน เมื่อเกิดเหตุอุทกภัยเช่นนี้ การวิ่งรถไปรับของในบางสายก็ทำไม่ได้ ระบบการจัดส่งจึงไม่สามารถทำได้ ของบางอย่างถึงผลิตได้แต่ก็ส่งมอบไม่ได้          ... Read more →

    การสอบสวนเพื่อลงโทษทางวินัยและเลิกจ้าง  บทความโดย : อาจารย์ศักดิ์ชัย  สุขพลาดิสัย วันที่ 1 มีนาคม 2555                การอยู่ร่วมกันในสังคมย่อมมีกฎเกณฑ์และกติกาเพื่อรักษาความสงบเรียบร้อยของสังคม  ใครเป็นผู้ใช้บังคับกฎเกณฑ์  ใครเป็นผู้ตัดสินและใช้บังคับแก่ใครเพื่ออะไร  ใครมีหน้าที่สอบสวน  ใครทำอะไรและห้ามทำอะไรตามที่สังคมได้กำหนดกฎเกณฑ์ไว้   ทำนองเดียวกันโรงงานหรือสถานประกอบการย่อมมีผู้ร่วมงานหรือพนักงานอยู่ร่วมกันจำนวนมากหรือน้อยก็แล้วแต่ประเภทของธุรกิจ  ย่อมมีกฎหมายแรงงานที่ใช้บังคับแก่นายจ้างและลูกจ้างให้ถือปฏิบัติและอะไรคือข้อห้ามที่นายจ้างและลูกจ้างทำไม่ได้  นอกจากกฎหมายแรงงานที่ให้ทั้งนายจ้างและลูกจ้างถือปฏิบัติแล้ว  ยังมีข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงาน   ระเบียบ  คำสั่ง  ซึ่งทั้งนายจ้างหรือฝ่ายบริหารและลูกจ้างต้องถือปฏิบัติไม่น้อยกว่ากฎหมายแรงงานดังกล่าว  ดังนั้นเมื่อมีการฝ่าฝืนกฎหมายแรงงาน  ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงาน  ระเบียบ  คำสั่งของนายจ้างหรือของฝ่ายบริหารลูกจ้างจะต้องได้รับโทษอย่างไร  เมื่อมีการกล่าวหาหรือมีการกระทำความผิดเกิดขึ้นดังกล่าว   นายจ้างต้องทำอย่างไรและลูกจ้างควรถูกลงโทษอย่างไรจึงจะเหมาะสม   การจะลงโทษตามข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานนั้นจำเป็นต้องสอบสวนหรือไม่เพราะอะไร  ล้วนแต่มีความจำเป็นที่นายจ้างหรือฝ่ายบริหารที่ได้รับมอบหมายจากนายจ้าง  หรือผู้บังคับบัญชาที่ได้รับมอบหมายจากฝ่ายบริหารหรือนายจ้างต้องทำอย่างไรเมื่อมีปัญหาดังกล่าวเกิดขึ้น  ซึ่งล้วนแต่ต้องเรียนรู้ขบวนการสอบสวนและลงโทษเพื่อจะได้ปฏิบัติหรือใช้ให้ถูกต้อง                 การเลิกจ้างซึ่งเป็นขบวนการที่ทำให้ความเป็นนายจ้างและลูกจ้างสิ้นสุดลงควรทำอย่างไรจึงจะเหมาะสม   และให้มีผลกระทบต่อนายจ้างหรือฝ่ายบริหารให้น้อยที่สุดหรือไม่มีเลย   ทำไมต้องเลิกจ้าง  ลงโทษอย่างอื่นได้หรือไม่  เมื่อจะเลิกจ้างต้องทำอย่างไรและเตรียมการอย่างไร  จะมีผลกระทบอะไรหรือไม่               สิ่งที่นายจ้างหรือฝ่ายบริหารต้องเรียนรู้ว่าเมื่อมีการสอบสวน  การลงโทษหรือเลิกจ้างเกิดขึ้นอาจมีการตรวจสอบจากหน่วยงานของรัฐและสหภาพแรงงาน  ต้องทำอย่างไรในขบวนการตรวจสอบ                อีกประการหนึ่งจะเห็นว่าสิ่งที่กล่าวมาข้างต้นมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่นายจ้าง  หรือฝ่ายบริหารและผู้บังคับบัญชาและผู้เกี่ยวข้องต้องทำความเข้าใจในเรื่องนี้อย่างถ่องแท้  เพื่อให้เกิดการผิดพลาดน้อยที่สุดหรือไม่มีเลย  ซึ่งจะนำความสงบและความยุติธรรมในการบริหารงานด้านบุคคล   สิ่งที่ต้องตระหนักว่าการฝ่าฝืนข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงาน   ระเบียบ  และคำสั่งนั้นบางครั้งมีการกระทำเพียงคนเดียวหรืออาจเป็นหมู่ต้องทำอย่างไร  ซึ่งสิ่งเหล่านี้เป็นกลยุทธ์การสอบสวน  การลงโทษและการเลิกจ้างทั้งสิ้น  บางโรงงานหรือสถานประกอบการที่มีองค์กรลูกจ้างหรือสหภาพแรงงานต้องเพิ่มความระมัดระวังการสอบสวนและการลงโทษให้เป็นไปตามข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานและกฎหมายแรงงานที่กำหนดไว้ Read more →

สร้าง QC 7 Tools ได้ง่ายๆ ด้วย Excel บทความโดย : อ.บรรณวิท  มณีเนตร วันที่ 5 พฤศจิกายน 2553   QC 7 Tools เป็นเครื่องมือที่ได้รับความนิยมนำมาใช้กันอย่างกว้างขวางในปัจจุบันนี้ ไม่เพียง เฉพาะในงานด้านคุณภาพเท่านั้น แต่รวมถึงงานในรูปแบบอื่นๆ เช่น การประมาณการประสิทธิภาพ การผลิตในอนาคต การศึกษาการกระจายตัวของรายได้ของประชากร เป็นต้น แต่การนำ QC 7 Tools มาใช้นั้นกลับมีความยากลำบากตรงที่การสร้าง Chart ต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการสร้างและ การคำนวณ ผังการกระจาย (Scratter) ผังควบคุม (Control Chart) และ ฮีสโตรแกรม (Histogram) ซึ่งถ้าเรานำมาคำนวณและสร้างผังต่างๆ ด้วยมือแล้ว ก็จะพบกับความยุ่งยากและทำให้เกิดความผิดพลาด ได้ง่ายๆ ถ้าเราสามารถที่จะทำให้การสร้างผังต่างๆ ของ QC 7 Tools สามารถทำได้บน Excel ก็จะ ทำให้สะดวกต่อการทำงานมากยิ่งขึ้น การสร้างผังต่างๆ ของ QC 7 Tools บน Excel ไม่ใช่เรื่องยากแต่อย่างใด หากเพียงเข้าใจ หลักการของเครื่องมือต่างๆ ทั้ง 7 ตัว และเรียนรู้การใช้คำสั่งบางคำสั่งของ Excel ก็สามารถสร้างผังต่างๆ บน Excel ได้อย่างไม่ยาก อีกทั้งยังสามารถนำไปสร้างผังต่างๆ เพื่อใช้ในงานอื่นได้อย่างมากมาย เช่นการสร้างผังควบคุม การสร้างฮีสโตรแกรม   หลักสูตรนี้จึงเป็นหลักสูตรที่รวมทั้งทฤษฎีและหลักการของ Qc 7 Tools ที่จะทำให้ท่านเข้าใจและ เลือกใช้เครื่องมือพร้อมทั้งการวิเคราะห์ผังต่างๆ ได้อย่างถูกต้อง และการนำ Excel มาใช้ในการสร้างผัง แบบต่างๆ เพื่อให้สามารถนำไปใช้งานได้อย่างสะดวก ง่าย และรวดเร็ว   ข้อมูลเพิ่มเติมคลิกที่นี่ Read more →

ไม่ชอบจะไม่ทำ แต่ ถ้าชอบยังไงก็จะทำ? บทความโดย  : อ.บรรณวิท  มณีเนตร วันที่ 6 มิถุนายน 2554             ผมเป็นคนหนึ่งที่ชอบขี่จักรยาน           เสน่ห์ของการขี่จักรยานอยู่ที่การได้ดูวิวข้างทางที่ไปแบบช้าๆ ไม่รวดเร็วเหมือนกับการขับรถ เราจะได้เห็นวิถีชีวิตของคนที่อยู่ตลอดทางของการขี่ ได้สัมผัสกับสายลมที่มากระทบหน้า รู้สึกสดชื่นทุกครั้งที่ได้ออกไปขี่จักรยาน            และทุกครั้งที่ออกไปขี่จักรยาน จะหายไปทั้งวันเพราะขี่ครั้งหนึ่งก็ประมาณ 100 กิโลเมตร บางครั้งฝนตก แต่ส่วนใหญ่แดดจะแรงมาก กว่าจะกลับมาบ้านได้ก็อยู่ในสภาพที่สะบักสบอม เสื้อผ้ามอมแมม ปวดเมื่อยไปทั้งตัว หลายคนคงบอกว่า            “จะบ้าเหรอ ขี่จักรยานกลางแดด ร้อนก็ร้อน เหนื่อยก็เหนื่อย ตากแดดตัวดำ ไม่เอาด้วยหรอก” แต่ทำไมผมถึงทำ            พระพุทธเจ้าบอกว่าคนเราจะทำอะไรให้ได้ดีนั้นต้องมี อิทธิบาท 4 คือ                  ฉันทะ หมายถึง ชอบ คนเราถ้าชอบ ถ้ารักแล้ว หล่ะก็ ทำได้ทั้งนั้น                  วิริยะ หมายถึง มีความมุ่งมั่นทุ่มเท ในการทำสิ่งที่ชอบ สิ่งที่รักนั้นๆ                  จิตตะ หมายถึง มีสมาธิ จอจ่อ อยู่กับสิ่งที่ทำนั้นๆ                   วิมังสา หมายถึง การใคร่ครวญถึงสิ่งนั้น ว่าจะทำอย่างไรถึงจะออกมาดีกว่าที่เป็นอยู่นี้           การที่ผมออกไปขี่จักรยานก็เพราะชอบ เมื่อชอบก็ทุ่มเทฝึกซ้อมอยู่เสมอ เมื่อออกไปขี่ก็มีสมาธิจดจ่ออยู่ที่การขี่ไม่วอกแวก หลังจากขี่ก็มาทบทวนว่าวันนี้มีจุดไหนที่มีปัญหา คราวหน้าจะไปขี่ที่ไหนดี จะเห็นว่าผมมีครบใน อิทธิบาท 4 ทั้งหมด           การที่คนเราจะทำอะไรนั้น ย่อมต้องเกิดจากการที่คนๆ นั้นต้องชอบสิ่งที่ทำก่อนเช่น ถ้าเราจะนำกิจกรรม TPM มาใช้ในโรงงานของเรา เราก็ต้องทำให้พนักงานชอบ TPM ก่อน เมื่อชอบแล้วอย่างอื่นจึงตามมา        ... Read more →